کیفیت انعطاف‌پذیری در سنت معماری ایرانی الگوی اتاق شکم‌دریده در خانه ایرانی (مطالعه موردی: خانه لاری‌های یزد)

نویسندگان

  • شکوری, رضا دانشکده هنر و معماری دانشگاه یزد
چکیده مقاله:

خانواده در فرهنگ انسانی اولین و اصیل­ترین نهاد اجتماعی است که برای کارکرد بهینه نیازمند آرامش می باشد. همچنین وجوه فردی آرامش نیز به‌عنوان یک نیاز روانی برای هـر انسان، روشن و مورد انتظار از فضـای خانه است. تنظیم  رابطه انسان، طبیعت و معماری از اصلی‌ترین عوامل  تعیین کننده در دستیابی به آرامش می باشد. قابلیت تنظیم رابطه مذکور در چارچوب یک محیط ساخته شده به انعطاف‌پذیری به‌عنوان یکی از کیفیات فضا بستگی دارد. این کیفیت (انعطاف‌پذیری) به‌عنوان یکی از سنن معماری ایرانی-اسلامی در غالب فضاهای موجود در معماری ایرانی دوره اسلامی قابل شناسایی است، وجهی که به­نظر می­رسد در معماری امروز کمتر به آن پرداخته می­شود. ‌مطالعه نگارندگان بر روی اتاق شکم‌دریده که در بسیاری از خانه‌های ایرانی متعلق به طبقه اعیان طراحی و ساخته شده، نشان می­دهد که این فضا یکی از مصادیق انعطاف‌پذیری معماری به‌شمار می‌رود. درجه انعطاف‌پذیری این فضا به‌حدی است که شاید بتوان آن‌را یکی از ابداعات معماری ایرانی به‌شمار آورد. در این مقاله چگونگی کارکرد انعطاف‌پذیری فضا در اتاق شکم‌دریده تبیین گردیده و در نهایت در مورد نسبت بین کیفیت انعطاف‌پذیری و فضای مجرد معماری نتیجه‌گیری شده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر، از نوع توصیفی- تحلیلی است. در این پژوهش بر‌اساس شناخت حاصل از مطالعه منابع مکتوب و مصور و انجام پیمایش محیطی(شناخت کالبد فضا و مصاحبه با استفاده‌کنندگان از این فضا در گذشته)، ابتدا عناصر و جزییات سازنده فضا شناسایی می‌شود و سپس به‌منظور تبیین کیفیت­های موجود در این الگوی فضایی (‌با به رسمیت شناختن تنوع آن‌)، برای تنظیم رابطه سه‌گانه انسان-طبیعت-کالبد، مورد تحلیل قرار می‌گیرد.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

الگوی پنهان حاکم بر نظام استقرار فضایی در مسکن ایرانی- اسلامی (بررسی موردی خانه رسولیان یزد)

Background: House in Islam, is considered as a center for teaching probity and creating a society without corruption and sin. Quran defines the best settlement for a human being the one, which is consistent with his needs and provides context for his growth and excellence. However, the mentioned factors are forgotten in contemporary housing and the Islamic theme is almost removed from the Irani...

متن کامل

مفهوم خلوت و چگونگی تحقق آن در زیست-جهان خانه ایرانی مطالعه تطبیقی آن در خانه ایرانی ماقبل مدرن و خانه مدرن ایرانی

خلوت به معنای فرآیندی که طی آن انسان به تنظیم حوزه رابطه خود با دیگران و تجربه خویشت ننگری نائل می شود بیش از هر مکان دیگری در "خانه...

متن کامل

الگوی طراحی استفاده از آب در خانه های ایرانی-اسلامی (مطالعه موردی: 7 مورد از خانه های ایرانی- اسلامی)

مسکن به عنوان مهم ترین فضایی که انسان در آن زندگی می کند و تمام نیاز های مادی و معنوی خود را در این فضا تامین می کند نیاز به تفکر وتعمق بسیار دارد. در راستای تامین این نیازها، معماری نقش بسیار پر رنگی را ایفا می کند و می تواند به عنوان اصلی ترین عامل در خدمت انسان باشد. یکی از مهم ترین عناصری که به تنهایی می تواند هم نیازهای مادی و هم نیاز های معنوی و روحی انسان را تامین کند، آب است که به دلیل ...

15 صفحه اول

طراحی و معماری داخلی خانه امروزی با در نظر گرفتن سنت معماری ایرانی

یکی از سنت های معماری مسکن گذشته ما، که امروزه با ساخت و سازهای آپارتمانی که مهم ترین تحول در شیوه ی زندگی انسان امروز است، دچار نابسامانی گشته است، چگونگی سازماندهی صحیح فضایی به فعالیت های مورد نیاز ساکنین در خانه می باشد. این موضوع از دو جهت کاملا مرتبط و مکمل قابل بررسی و تدقیق است: یکی سازماندهی به فضای معماری مسکن از منظر صورت و ظاهر بنا و دیگری سازماندهی به فضای معماری مسکن از منظر معنا ...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 36  شماره 159

صفحات  119- 132

تاریخ انتشار 2017-12

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

کلمات کلیدی

کلمات کلیدی برای این مقاله ارائه نشده است

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023